Λογοθεραπεία Ενηλίκων
Η Λογοθεραπεία για ενήλικες εστιάζει στην αποκατάσταση των ελλειμμάτων που προκύπτουν στο λόγο και την ομιλία του ατόμου. Προκύπτουν είτε έπειτα από νευρολογικές παθήσεις, όπως αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια, κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις, εκφυλιστικές νόσους, είτε από διαταραχές που μπορεί να εμμένουν από την παιδική ηλικία.
Αφασίες: Αφορούν επίκτητες διαταραχές στη κατανόηση και παραγωγή του λόγου. Προκύπτουν κυρίως μετά από εγκεφαλικό επεισόδιο, τραύμα εγκεφάλου, εξελισσόμενες νευρολογικές παθήσεις. Χαρακτηρίζονται από έκπτωση των γλωσσικών ικανοτήτων του ατόμου και ανάλογα τον τύπο της αφασίας υπάρχουν διαφορετικά χαρακτηριστικά που παρατηρούνται.
Άνοια: Αφορά ένα σύνολο συμπτωμάτων που επηρεάζουν τις γνωστικές λειτουργίες (μνήμη, κρίση, προσανατολισμός κ.α.), το λόγο και τη συμπεριφορά του ατόμου.
Τραυλισμός: Είναι μια διαταραχή της ροής της ομιλίας. Μπορεί να εμφανιστεί κατά τη παιδική ηλικία και να γίνει εξελικτικός και επίμονος τραυλισμός ή από επίκτητη νευρολογική βλάβη. Η ροή της ομιλίας διακόπτεται εξαιτίας μπλοκαρισμάτων, επιμηκύνσεων των ήχων της ομιλίας και επαναλήψεων ήχων, συλλαβών ή ολόκληρων λέξεων. Συχνά τα χαρακτηριστικά αυτά συνοδεύονται από άλλες σωματικές συμπεριφορές, όπως αντανακλαστικές συσπάσεις του σώματος ή του προσώπου.
Δυσαρθρία: Είναι μια νευρολογική διαταραχή που επηρεάζει την ομιλία του ατόμου. Χαρακτηρίζεται από ασυντόνιστες, ακανόνιστες κινήσεις των αρθρωτών π.χ. γλώσσα, χείλη και έχει επιπτώσεις στα συστήματα της ομιλίας, την αναπνοή, την άρθρωση, τον επιτονισμό, την ένταση. Προκαλείται έπειτα από αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια, εκφυλιστικές νόσους, τραύμα στον εγκέφαλο και άλλες νευρολογικές διαταραχές. Ανάλογα το σημείο της βλάβης, διακρίνεται σε διάφορους τύπους με διαφορετικά χαρακτηριστικά στον κάθε ένα.
Απραξία: Είναι επίσης μια διαταραχή της ομιλίας με νευρολογική βάση. Είναι επίκτητη, προκύπτει δηλαδή έπειτα από τραυματισμό του εγκεφάλου ή εγκεφαλικό επεισόδιο. Τα άτομα με απραξία έχουν δυσκολία στο σχεδιασμό ή προγραμματισμό της κίνησης, με αποτέλεσμα να αδυνατούν να οργανώσουν τους αρθρωτές τους ώστε να παράγουν ομιλία με ακρίβεια, κατάλληλο ρυθμό και επιτονισμό. Μερικά από τα χαρακτηριστικά της είναι ο αργός ρυθμός παραγωγής των φθόγγων, η αύξηση της διάρκειας στην παραγωγή των φωνηέντων, η επιμήκυνση των συμφώνων, οι παραλήψεις και μεταθέσεις συλλαβών μέσα στη λέξη. Όσο πιο μεγάλη ή πολύπλοκη είναι μια λέξη ή φράση, τόσο περισσότερα από αυτά τα χαρακτηριστικά παρατηρούνται.
Αξιολόγηση λογοθεραπείας σε ενήλικες
Για την αντιμετώπιση των νέων αυτών χαρακτηριστικών που έχουν προκύψει στη ζωή του ατόμου είναι απαραίτητο να γίνει μια αξιολόγηση. Σε αυτή ο λογοθεραπευτής θα πάρει το ιστορικό από τον ίδιο τον ασθενή ή από το πρόσωπο που το συνοδεύει. Πραγματοποιείται έλεγχος των στοματικών δομών του ατόμου και των συστημάτων της ομιλίας, όπως της αναπνοής του, της άρθρωσης, της προσωδίας κ.α. Αξιολογείται η κατανόηση και η παραγωγή του προφορικού λόγου αλλά και του γραπτού. Επίσης, γνωστικές λειτουργίες, όπως μνήμη, κρίση, προσοχή κ.α. Τα άτομα και οι φροντιστές τους ενημερώνονται σχετικά με τη φύση των δυσκολιών που έχουν προκύψει και συζητούν για ότι τους απασχολεί.